DOMY PASYWNE

Budujemy dom. Z myślą o stworzeniu miejsca, w którym znajdziemy schronienie i swój kąt na Ziemi. Inwestujemy swój czas i energię w pracę nad jego wyglądem i praktycznym zastosowaniem, które będzie nam służyło na lata…

Dom – budynek chłonie naszą energię, aby w swojej wizji spełniać nasze oczekiwania. Preferencje wyznaczone na etapie projektu wpłyną na zużycie nie tylko naszej energii, ale jednocześnie tej, za którą płacimy konkretne sumy. Zdajemy sobie sprawę, że aby użytkować budynek, mieszkać w, nim i sprawnie funkcjonować trzeba wykorzystać sporą dawkę energii, chociażby do jego ogrzewania, czy kąpieli w ciepłej wodzie. Nikt z nas, jednak nie uśmiecha się, gdy widzi rachunki. Co, więc zrobić, by kwitki nie przerażały? Odpowiedź jest prosta - należy myśleć strategicznie. Decydując się na budowę domu w takiej formie, aby jak w przypadku domów pasywnych zmniejszać koszty utrzymania budynku.

Dom pasywny stał się powszechnie pożądanym i docenianym rozwiązaniem optymalizacji kosztów, którego nazwa bierze się z faktu, że budynek taki samoczynnie potrafi ochładzać się i ogrzewać, tworząc przyjazny mikroklimat w pomieszczeniach, co ważne, bez użycia dodatkowych instalacji wspomagających uzyskuje korzystne parametry.

Podjęcie, tak ważnej decyzji odnośnie technologii budownictwa powinno iść w parze ze świadomością wymogów inwestycji. Budynki pasywne określone są ścisłymi ramami względem bryły, materiałów, ekspozycji i co najważniejsze- współczynników. Jedynie przestrzegając zasad, sprawdzonych na przełomie lat uzyskamy pożądany efekt, w późniejszym okresie ciesząc się oszczędnością. Należy zwórcić uwagę na normy wpisane w tę technologię. W naszym umiarkowanym klimacie ustalony roczny wskaźnik zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania budynku musi plasować się poniżej 15 kWh/(m2a) i nie być osiągany kosztem większego zużycia energii na inne cele. Jako Europejczycy musimy także mieścić się w normowym zapotrzebowaniu na energię pierwotną wykorzystywaną do wszystkich celów związanych z eksploatacją. Wskaźnik ten nie może przekraczać 120 kWh/(m2a). Te dwa jasno określone parametry stanowią podstawę w dążeniu do pasywności budynku, zatem reszta zapotrzebowania energetycznego musi być pokryta dzięki odnawialnym źródłom energii. Warto zainwestować w tak przemyślane budownictwo, gdyż samo zapotrzebowanie grzewcze jest w tym przypadku 10- krotnie mniejsze, niż dla przeciętnego domu tradycyjnego.

Główną ideą tego typu projektów jest jak największe wykorzystanie energii z odnawialnych źródeł, tj.: słońce, wiatr, woda, a nawet grunt, ogólnie rzecz biorąc wykorzystujemy dobra środowiska naturalnego. Konstrukcja budynku, jak i wykorzystane wysokiej klasy materiały muszą się wzajemnie uzupełniać tworząc zwartą całość. Należy zatem zadbać o profesjonalnie i dokładnie wykonane detale, które w maksymalnym stopniu zmniejszą występowanie mostków termicznych.

Do podstawowych cech standaryzujących pasywność budynku należą [1]

• Współczynniki przenikania ciepla ściany zewnętrznej, w pelni ocieplonej, wraz z jej elementami nie może przekraczać wartości 15 W/(m2.K) .

• Bryła budynku zwarta i wyposażona w wysokiej kasy stolarkę okienną i drzwiową, gdzie: wspólczynnik U dla całego okna, uwzględniając oszklenie i ramę nie przekracza wartości 0,80 W/(m2.K), dodatkowo szacowany współczynnik g okna powinien wynosić 50%.

• Ekspozycja budynku. Ważnym elementem jest południowa orientacja budynku, by optymalnie wykorzystać nasłonecznienie i uwzględnienie kwestii zacienienia bryły.

• Szczelność ścian zewnętrznych. Ustala się, że godzinny przepływ powietrza przez połaczenia ścian zewnętrznych nie może przekraczać 0,6 objętości budynku.

• Pasywne podgrzewanie świeżego powietrza poprzez doprowadzenie go podziemnymi kanałami do budynku, gdzie powietrze osiąga temperaturę powyżej 5°C , nawet w okresie zimowym.

• Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii do uzyskania ciepłej wody użytkowej.

• Energooszczędne wyposażenie domu w sprzęty codziennego użytku.

• Stosowanie wymiennika powietrze- powietrze, co pozwoli na znaczny odzysk ciepłego powietrza.

Jak każde rozwiązanie także, to ma swoje wady i zalety. Do zalet, jak wcześniej zaznaczyliśmy, zaliczymy energooszczędność na bardzo wysokim poziomie, szczelność budynku, znacznie obniżone rachunki za zużytą energię, nie wliczając bardzo dużej szczegółowości wykonania detali budynku, czy ekologiczności idącej w parze z tym rozwiązaniem. Nie należy, jednak pomijać wad, które często same podejmują decyzję za inwestora. Z budynkiem pasywnym wiążą się niewątpliwie większe koszty niż tradycyjnym, a nawet energooszczędnym. Zależne jest to oczywiście od wykorzystania wysokiej klasy materiałów, instalacji i wyposażenia budynku. Kiedy decydujemy się na posadowienie obiektu pasywnego, musimy realnie myśleć o kosztach, które podczas budowy raczej nie zmaleją, a mogą wzrosnąć. Sam przyszły domownik musi zdawać sobie sprawę, że każdy kolejny zakup urządzenia, naprawa uszkodzenia, czy remont, będzie nieco kosztowniejszy, w związku z zachowaniem uzyskanych parametrów budynku. Po akceptacji projektu, materiałów i urządzeń, nie należy szukać sposobów na cięcie kosztów budowy, gdyż ta koncepcja zakłada większy kapitał początkowy inwestycji, na rzecz długofalowego oszczędzania podczas eksploatacji. Należy pamiętać, że każda ingerencja w budynek podczas jego wznoszenia wplywa na jego przyszłość. Każda wartość współczynnika dla danego materiału ma znaczenie, bo została starannie dobrana, by osiągnąć wielkość mieszczącą się w ścisłej normie. Zmiana, choć jednego elementu budynku może znacznie zmienić jego właściwości i wykluczyć z grupy pasywnych.

Ukazując wiarygodność godnego uwagi pomysłu energooszczędności w budownictwie przedstawiamy poniżej tabelę zapotrzebowania na energię dla przykładowego domu jednorodzinnego. Mając nadzieję, że pomoże to w decyzji o budowie.

Bilans Domu Pasywnego w Wólce uzyskany programem projektowym PHPP Instytutu Domów Pasywnych

Umowna powierzchnia ogrzewana: 206 m²

Koszt miesięczny ogrzewania energią elektryczną Koszt roczny ogrzewania energią elektryczną

69,59 PLN 835,08 PLN

Dla powyższego domu Standard budynku

pasywnego

Wskaźnik zapotrzebowania energii do ogrzewania 14 kWh (m²a) 15 kWh (m²a)

Wynik próby ciśnieniowej 0,16 h 0,6 h

-1 -1

Wskaźnik zapotrzebowania na energię pierwotną 94 kWh (m²a) 120 kWh (m²a)

(ogrzewanie c.w.u., en. elektryczna i pozostała

en. elektryczna)

Wskaźnik zapotrzebowania na energię pierwotną 33 kWh (m²a) (ogrzewanie c.w.u., pozostała en. elektryczna)

Wskaźnik energię pierwotną uzyskany z ogniw kWh (m²a)

fotowoltaicznych

Wskaźnik mocy cieplnej dla ogrzewania 11 W/m²

Zużycie energii na miesiąc rok

Ogrzewanie domu i wody użytkowej 69,59 835,08

Koszty bytowe : zmywarka, pralka, suszarka 231,53 2778,36

kondensacyjna, lodówka, zamrażarka,

gotowanie, oświetlenie, elektronika,

małe urządzenia, pozostała enrgia elektryczna.

Użytkowanie przez 5 osób.

Razem : 301,12 3613,44

Źródło: http://zrb.waw.pl/domy_pasywne,bilans.html

Podsumowując pragnę stwierdzić, że warto podjąć się budowy budynku w technologii pasywnej, gdyż jest to skrupulatnie przemyślana konstrukcja technologiczna, która daje niemalże błyskawiczne efekty oszczędzania, co możemy dostrzec analizując tabelkę w artykule, która przedstawia bilans zapotrzebowania na energię dla przykładowego domu. Każdy wkład finansowy jest rekompensowany przez sam budynek, a jak wiadomo nic nie jest za darmo, więc żeby oszczędzić trzeba najpierw zainwestować. Kierując się takimi zasadami z pewnością nie będziemy stratni w przyszłości. Bo dom pasywny jest jak antyk, im starszy, tym daje większe zyski.

[1]Wartości współczynników i dane zasięgnięte ze strony: http://zrb.waw.pl/domy_pasywne,idea.html

Patrycja Saletis

#domypasywne